ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ


Κυριακή, 15 Δεκεμβρίου 2013 13:17

Αλλοτριωμένοι άνεργοι

Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

Γράφει ο ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ*

Η βία της ανεργίας επιχειρεί να επιτελέσει μια διπλή λειτουργία, ταυτόχρονα επιστημονική και πολιτική. Κατ' αρχάς, στη βάση ενός συνόλου μακρόχρονων ερευνών, οι οποίες μου προσέφεραν ένα σημαντικό εμπειρικό υλικό, θέλησα να παρουσιάσω ένα βιβλίο παλαιάς κοπής, που να εμπεριέχει και να προϋποθέτει βάσανο, κόπο, και το οποίο να υπενθυμίζει μια σειρά από ουσιώδη πράγματα που η ρουτίνα των σχετικών ερευνών, τόσο θεωρητικών όσο και εμπειρικών, πολύ συχνά πια, και οι δύο έρευνες φασόν, τυποποιημένες και φορμαλιστικές, μας κάνει να ξεχνάμε.

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος Θέλησα, πράγματι, μέσα στα όρια των προωθημένων εργαλείων της τέχνης μου, να εισαγάγω το μεγαλειώδες στο χώρο του ταπεινού, να διαχειριστώ μείζονα επιστημολογικά, μεθοδολογικά, επιστημονικά και φιλοσοφικά ζητήματα στη βάση ενός αντικειμένου του οποίου η θέση, στην κοινωνική ιεραρχία των επιστημονικών αντικειμένων, τα απέκλειε.

 

Μόνο δύο τελείως ενδεικτικά παραδείγματα, από τα λιγότερα τεχνικά. Νομίζω πως κατάφερα να δείξω ότι ο σχολαστικιστικός οικονομισμός που κατοικεί στις πολιτικές κατηγορίες νόησης των ιθυνόντων αδυνατεί να αντιληφθεί και, κατά συνέπεια, να αναλύσει, με πολιτικά αποτελεσματικό τρόπο, μια σειρά αποτελεσμάτων που προκαλούνται από τις συνθήκες που μετασχηματίζουν τη ζωή σε ένα κατά το μάλλον ή ήττον «παιχνίδι τύχης».

Ερχόμενος αντιμέτωπος με όλες εκείνες τις συμπεριφορές, που συχνά χαρακτηρίζονται, για παράδειγμα, άκαιρες, α-φύσικες, α-συνεχείς, ά-λογες, τις συμπεριφορές των ανθρώπων χωρίς αύριο, χωρίς απασχόληση, των «αποκλεισμένων», όπως συνηθίζουμε να λέμε, των παραδομένων στην ευχή της «καλημέρας», στην εναλλακτική της ονειροφαντασίας, της φυγής στη φαντασιοκοπία και στη μοιρολατρική υποταγή στα «μετρημένα», προσπάθησα να δείξω πως, κάτω από ένα ορισμένο όριο αντικειμενικών ευκαιριών, η στόχευση ενός ανέργου και, ειδικότερα, αυτή της διαχείρισης των θεσμικών δυνατοτήτων εξόδου από την ανεργία του, είναι αδύνατον να συγκροτηθεί.

ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Η βία της ανεργίας Εκδόσεις Αλεξάνδρεια Σελ. 607 Τιμή: 31,35 ευρώ

ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Η βία της ανεργίας Εκδόσεις Αλεξάνδρεια Σελ. 607 Τιμή: 31,35 ευρώ

Από την άλλη μεριά, επιχείρησα να δείξω αυτό που φαίνεται να παραγνωρίζουν οι διάφοροι κυρίως «χοράρχες» όλων εκείνων των νέων εργασιακών αντιλήψεων σχετικά με την αναγκαιότητα της «δομικής ανεργίας», της «μερικής απασχόλησης», της «ευελιξίας» κ.λπ., δηλαδή, πως η ανεργία, πέρα από τους απαραίτητους υλικούς όρους της ύπαρξης, αποστερεί τελικά τους ανθρώπους και από τη ζωτικής σημασίας ψευδαίσθηση της λειτουργίας, της αποστολής που οι ίδιοι οφείλουν να έχουν, με άλλα λόγια, τους αποστερεί από τις βάσεις για τη θεμελίωση της αναγκαίας και της ζωτικής ματαιοδοξίας που έχουν ως άνθρωποι.

Παράλληλα, θέλησα, κατά κάποιον τρόπο, να διαδραματίσω το ρόλο του «δημόσιου συγγραφέα». Ηθελα να απευθυνθώ και στους τεχνοκράτες που μας κυβερνούν και στους επιστημοκράτες που μας διοικούν στο όνομα της επιστήμης που συνήθως δεν κατέχουν και να τους υπενθυμίσω ότι οι τυπικά δημοκρατικές διαδικασίες της πολιτικής ζωής (οι τελετουργίες της ζωής των κομμάτων, συνέδρια, συμβούλια και επιτροπές κ.λπ.) και οι τυπικά επιστημονικές διαπιστώσεις της οικονομικομετρικής τους έρευνας τούς κάνουν να ξεχνούν, δηλαδή, τις βάναυσες μορφές οδύνης, αδικιών, αλλοτρίωσης που βιώνουν οι άνεργοι και οι οποίες τους αποστερούν από την πρωτοβουλία της ύπαρξής τους.

Η δεύτερη αυτή λειτουργία θεμελιώθηκε στην πεποίθησή μου πως είναι ο καιρός να εξαγάγουμε από τη γνώση των κινδύνων που κυοφορεί η σημερινή εποχή κατάρρευσης πολύτιμων συλλογικών κατακτήσεων ενός ολόκληρου πολιτισμού ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα, με στόχο, αφ' ενός μια συλλογική πολιτική δράση των επιστημόνων, και ειδικότερα των κοινωνικών επιστημόνων και των κοινωνιολόγων, αφ' ετέρου την πλήρωση των όρων δυνατότητας της νομιμοποίησης και της αποτελεσματικότητας αυτής της δράσης. Με τη σκιαγράφηση των αρχών ενός τέτοιου προγράμματος ολοκληρώνεται «Η βία της ανεργίας».

* Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης.
via http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=404525