Σήμερα, ένα χρόνο μετά τους σεισμούς και ενώ τα μεγάλα προβλήματα παραμένουν άλυτα (αποζημιώσεις, άστεγοι, υποδομές για λαϊκές ανάγκες κλπ.), η παρακαταθήκη της δράσης μπορεί και πρέπει να αξιοποιηθεί για τις μάχες που έρχονται, για την ανακούφιση των σεισμόπληκτων και την αλλαγή του συσχετισμού δύναμης.

Αμεση ανταπόκριση για τα προβλήματα των πληγέντων και την οργάνωσή τους

Σταχυολογώντας στιγμές της δράσης μας, πρέπει να ξεχωρίσουμε την άμεση ανταπόκρισή μας, από την πρώτη στιγμή, ιδιαίτερα στην περιοχή της Παλικής. Πέρα από τις επισκέψεις στελεχών του Κόμματος, του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, του μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και τότε επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κόμματος, Αλέκας Παπαρήγα, καθώς και του βουλευτή Νίκου Καραθανασόπουλου (που έγινε την επομένη κιόλας των σεισμών), οι κομματικές δυνάμεις διατάχθηκαν κατάλληλα, έγινε κέντρο το Ληξούρι. Η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ ήταν η πρώτη που έθεσε θέμα αποζημίωσης από τα ταμεία της ΕΕ.

Οι πρώτες κιόλας στιγμές έδειχναν την καταστροφή ή το μεγάλο πλήγμα σε δρόμους, εργατικές κατοικίες, σχολεία, νοσοκομεία, δηλαδή σε δημόσιες υποδομές, επιβεβαιώνοντας την απουσία αντισεισμικής θωράκισης – προστασίας και τις προτεραιότητες που διαχρονικά υπηρέτησαν οι κυβερνήσεις αστικής διαχείρισης. Αναδείχτηκε περίτρανα η γύμνια των δημόσιων υποδομών και μάλιστα για έργα πολυδιαφημισμένα από τις αστικές κυβερνήσεις, που πληρώθηκαν πανάκριβα από το υστέρημα των εργαζόμενων (π.χ. επέκταση του λιμένα Ληξουρίου).

Το ΚΚΕ και οι φίλοι του μπήκαν μπροστάμεταφέροντας υλικά πρώτης ανάγκης, προτού φανεί η οποιαδήποτε κρατική ή άλλη βοήθεια. Δόθηκε πρακτική βοήθεια για την τακτοποίηση των άμεσων και πιεστικών προβλημάτων της πρόχειρης εγκατάστασης των σεισμοπλήκτων. Το Εργατικό Κέντρο Ζακύνθου ήταν ο πρώτος φορέας που εξέφρασε έμπρακτη αλληλεγγύη με είδη πρώτης ανάγκης, δίνοντας το παράδειγμα, πριν το κράτος να ενεργήσει. Αμεσα και το ΠΑΜΕ εξάγγειλε την οργάνωση αλληλεγγύης πανελλαδικά. Με την καταλυτική παρέμβασή μας, συγκροτήθηκε Επιτροπή Αγώνα από μαζικούς φορείς (Εργατικό Κέντρο, ΕΛΜΕ, ΟΓΕ, Λαϊκή Επιτροπή Παλικής κλπ.), η οποία διατύπωσε αιτήματα για τους πληγέντες που πάταγαν στις ανάγκες και κυριάρχησαν, οργάνωσε κινητοποιήσεις σε δύσκολες συνθήκες, παραστάσεις διαμαρτυρίας και παρεμβάσεις κατά τις επισκέψεις των κυβερνητικών στελεχών, είχε κατακτήσεις, προσάρμοζε και επικαιροποιούσε τα αιτήματα με βάση τις εξελίξεις.

Κόντρα στην επικίνδυνη προπαγάνδα των αστικών επιτελείων

Από την πρώτη στιγμή, αντιμετωπίσαμε την προπαγάνδα της τότε κυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, που δημιουργούσε μια επικοινωνιακή εικόνα μέριμνας και κινητοποίησης του κρατικού μηχανισμού. Είναι ενδεικτικές οι δηλώσεις των τότε επικεφαλής των τοπικών διοικήσεων (Δήμου Κεφαλονιάς, Περιφέρειας Ιονίων Νήσων) που έφτασαν με θράσος να δηλώνουν ότι «δε ζητούμε τίποτε, η κυβέρνηση τα έδωσε όλα», τη στιγμή που οι πληγέντες υπέφεραν και δεν είχαν τα στοιχειώδη. Η ΝΔ προσπάθησε να υποβαθμίσει το πρόβλημα, υπηρετώντας την «καλή τουριστική εικόνα», για τα κέρδη βέβαια των μεγαλοξενοδόχων. Δεχτήκαμε επιθέσεις ότι υπονομεύουμε την τοπική οικονομία και λοιδορηθήκαμε για τις διεκδικήσεις που προβάλαμε.

Η κυβέρνηση θεσμοθέτησε ΦΕΚ για επαναφορά των κατοικιών στην πρότερη κατάσταση και, ουσιαστικά, μηδένισε τις αποζημιώσεις. Ειδικά για τις μελέτες αποκατάστασης των κτιρίων δεν εφαρμόστηκε ο ΚΑΝ.ΕΠΕ. που οι ίδιοι είχαν πριν από λίγα χρόνια ψηφίσει αλλά, στο όνομα της μείωσης της κρατικής ενίσχυσης, εφαρμόστηκε το ΦΕΚ 455Β’, που είναι μια μεσοβέζικη (από στατικής άποψης) κατάσταση και, ουσιαστικά, σε καμία περίπτωση δε θωρακίζει αποτελεσματικά ένα κτίριο σε ένα μελλοντικό σεισμό, που, αναπόφευκτα, θα έρθει. Επίσης, το κρατικό τιμολόγιο για την αποκατάσταση των κατοικιών είναι κατά 20% περίπου μειωμένο σε σχέση με τις αγοραίες τιμές εργασιών, ενώ η αμοιβή μηχανικού και τα έξοδα ΙΚΑ βαρύνουν αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες. Η κρατική αρωγή αφορά στο 80% του ύψους του εγκεκριμένου προϋπολογισμού. Καμία πολιτική δύναμη, εκτός του ΚΚΕ, δεν ανέδειξε το ζήτημα, ώστε η πληρωμή να ανταποκρίνεται σε υψηλά επίπεδα ασφάλειας (σημαντικές βλάβες για ισχυρό σεισμό Β1).

Η τότε αξιωματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑσυνέπλευσε με την κυβέρνηση. Η βουλευτής του νομού έδωσε συγχαρητήρια για τη δράση του κρατικού μηχανισμού, ενώ ο τότε εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και σημερινός Περιφερειάρχης δήλωνε στην ΕΡΑ ότι «οι κυβερνητικές εκτιμήσεις για τις καταστροφές είναι υπερβολικές» (!), ώστε να ικανοποιηθούν τα αιτήματα των μεγαλοξενοδόχων με τους οποίους κατήλθε μαζί στις επόμενες εκλογές για τοπική διοίκηση. Μάλιστα, ο ΣΥΡΙΖΑ πρωταγωνίστησε στο να υπάρξουν κινητοποιήσεις συγκάλυψης και αποπροσανατολισμού από τα προβλήματα αντισεισμικής θωράκισης, όπως έγινε για το Μαντζαβινάτειο Νοσοκομείο (αγνόηση της ακαταλληλότητας που είχε πιστοποιηθεί σε σχετική μελέτη από το 2005).

Κατακτήσεις που έφερε η λαϊκή κινητοποίηση

Στην αντίπερα όχθη, η δράση μας κυριολεκτικά έσωσε ζωές, όταν απαιτήσαμε να μην μπουν μαθητές στα σχολεία χωρίς προϋποθέσεις ασφαλείας και τα σχολεία δε λειτούργησαν όταν εκδηλώθηκε ο δεύτερος σεισμός, με τον οποίο κατέρρευσε (πάνω στα θρανία) η τοιχοποιία στο μηχανουργείο του ΕΠΑΛ Ληξουρίου.

Ενδεικτική της πίεσης που ασκήθηκε από το μαζικό κίνημα είναι η στάση του τότε υπουργού Υποδομών, Μ. Χρυσοχοΐδη, ο οποίος, ενώ αρχικά δήλωνε για το έγκλημα της κατάρρευσης των εργατικών κατοικιών πως «η κατοικία είναι ατομική υπόθεση και όχι κρατική ευθύνη» και ότι «δεν είμαστε Σοβιετική Ενωση», υποχρεώθηκε να νομοθετήσει την ανάληψη της ευθύνης από το κράτος για το κτίσιμο των νέων εργατικών κατοικιών στο Ληξούρι.

Και μια σειρά άλλες κατακτήσεις οφείλονται στην κινητοποίησή μας: Εκπτώσεις στη μετακίνηση με το καραβάκι Ληξούρι – Αργοστόλι για ένα διάστημα -ιδιαίτερα σημαντικό για τους εργαζόμενους που πηγαινοέρχονται έως και 4 φορές τη μέρα από τη μια πόλη στην άλλη-, απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ, μέριμνα για το νερό στο Ληξούρι, επαναλειτουργία του ΤΑΣ και στελέχωσή του με μόνιμο προσωπικό, μιας και το υπάρχον είχε τεθεί σε διαθεσιμότητα, έλεγχοι κτιρίων κ.ά. Οι μαθητές της Κεφαλονιάς πήραν ποσόστωση για την εισαγωγή τους στα ΑΕΙ – ΤΕΙ, μετά από οργάνωση από τα κάτω δεκάδων συνελεύσεων και κινητοποιήσεων εκπαιδευτικών – γονέων – μαθητών, κόντρα σε διασπαστικές λογικές. Και αυτό όταν στελέχη της ΝΔ έλεγαν ότι κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο και ο ΣΥΡΙΖΑ δήλωνε, δια του εκπροσώπου του στη Βουλή, ότι το αίτημα είναι «ανήθικο»!

Τα προβλήματα παραμένουν, η δουλειά μας συνεχίζεται

Ενα χρόνο μετά, ωστόσο, τα προβλήματα παραμένουν. Ενδεικτικά: 600 οικογένειες συνεχίζουν να έχουν στεγαστικά προβλήματα, η έκδοση αδειών επισκευής στα σπίτια προχωρά με ρυθμούς χελώνας λόγω ελλείψεων σε προσωπικό των αρμόδιων υπηρεσιών, οι αποζημιώσεις, πέρα από εκείνες για οικοσκευή, δεν έχουν δοθεί, η άθλια κατάσταση στο οδικό δίκτυο χειροτερεύει μετά τις βροχές, οι βασικές υποδομές (σχολεία, νοσοκομεία κλπ.) παραμένουν σε κακά χάλια, οιμικρομεσαίοι που υπέστησαν μεγάλη ζημία ακόμη αναμένουν αποκατάσταση. Οι εργατικές κατοικίες στο Ληξούρι έχουν παραπεμφθεί στις καλένδες. Ολα τα σεισμόπληκτα δημόσια κτίρια δεν έχουν αποκατασταθεί και σε ορισμένα από αυτά δε έχει καν ξεκινήσει η παραμικρή εργασία αποκατάστασης των ζημιών (π.χ., στο Ληξούρι στο παλιό Δημαρχείο, στο παλιό κτηνιατρείο, στο Κέντρο Νεότητας, στο Δημοτικό Θέατρο, στην Ιακωβάτειο Βιβλιοθήκη, η οποία είναι και διατηρητέο κτίριο από το ΥΠΠΟ). Μόνο η αποκατάσταση των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων έχει προχωρήσει ικανοποιητικά, όπως αναγνώρισε και η προηγούμενη κυβέρνηση στη Βουλή (1.100.000 ευρώ έχουν δοθεί)… Συνεχίζεται ο προσανατολισμός για μερική «άρση της επικινδυνότητας», με επιστροφή στην «πρότερη κατάσταση». Η εξέλιξη αυτή ακολουθεί τις καλοκαιρινές δηλώσεις της βουλευτή Κεφαλονιάς του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν υπάρχουν χρήματα για νέα σχολεία και πρέπει να πάμε σε επιδιορθώσεις…

Την ίδια ώρα, το κεφάλαιο εκμεταλλεύτηκε τους σεισμούς για να προβάλλει την εικόνα του φιλάνθρωπου: Εφοπλιστές, αθλητικοί «παράγοντες», βιομήχανοι, παρέλασαν ως ευεργέτες, ανέλαβαν αποκαταστάσεις (π.χ., γηροκομείο Ληξουρίου, ΑΕΝ κλπ.) και απαίτησαν ενεργότερο ρόλο στη μετασεισμική Κεφαλονιά. Ολες αυτές οι δράσεις έγιναν μακριά και σε αντιδιαστολή με τις ανάγκες της σεισμόπληκτης εργατικής – λαϊκής οικογένειας. Αντιθέτως, η κατάσταση που αυτή βιώνει καθορίστηκε από τη γενική γραμμή πλεύσης που έχει συναποφασιστεί από ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, πριν από την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης. Καμία από τις προτεραιότητες της προηγούμενης κυβέρνησης, που έγιναν μετά από διαβούλευση και με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στην τοπική διοίκηση, δεν αμφισβητήθηκε. Είναι ενδεικτικό, ακόμη, ότι στον προϋπολογισμό της νέας Περιφερειακής Αρχής (ΣΥΡΙΖΑ) δεν προβλέπεται δεκάρα για αντισεισμική θωράκιση, ούτε για υποδομές που αφορούν τις λαϊκές ανάγκες (π.χ., νέα σχολικά συγκροτήματα). Ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει πρόνοια για την αντιμετώπιση του σεισμού με ολοκληρωμένο σχέδιο και μέτρα αντιμετώπισης. Προτεραιότητα είναι οι υποδομές που εκτινάσσουν τα κέρδη των εφοπλιστών και των μεγαλοξενοδόχων (π.χ., νέα «μπαστούνια» για κρουαζιερόπλοια στα λιμάνια). Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος, σε συνάντηση με μαζικούς φορείς για τους μαθητές, ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή έκανε λόγο για «ομαλοποίηση των προβλημάτων των σεισμοπλήκτων», αναγκάζοντας την τοπική οργάνωσή του να βγάλει ανακοίνωση για εσωτερική κατανάλωση.

Η πείρα από την Κεφαλονιά δείχνει ότι υπάρχει η δυνατότητα να αναδειχθεί το ταξικό ζήτημα και μέσα σε συνθήκες συμφοράς, να οργανωθεί η λαϊκή πάλη, χωρίς να χάνεται το σύνολο της αντιλαϊκής πολιτικής που αποτελεί το καθοριστικό πλαίσιο. Οι δυσκολίες, η μείωση των απαιτήσεων των πληγέντων, η προσπάθεια χειραγώγησης από το κεφάλαιο και το πολιτικό του προσωπικό, δεν αποτέλεσαν παράγοντα ανάσχεσης της δουλειάς του ΚΚΕ. Πρέπει όμως να παίρνονται υπόψη, να γίνονται οι αναγκαίες προσαρμογές στη δουλειά μας. Μια δουλειά, που θα συνεχιστεί, όπως δείχνει η ιστορία και από άλλες περιοχές, για πολλά χρόνια ακόμη, έτσι ώστε το μαζικό λαϊκό κίνημα να μη μένει στη γωνία, να περιμένει τις λύσεις ως «μάννα εξ ουρανού», έτσι ώστε να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις συνολικά για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης.

Διονύσης ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ
Στέλεχος του ΚΚΕ

Αναδημοσίευση από το Ριζοσπάστη της 14/2/2015